Temmuz ayı enflasyonu aylık %1,5 ile İş Yatırım’ın (%1,9) ve piyasanın (%2,1) tahmininin oldukça altında geldi. Buna rağmen düşük baz nedeniyle yıllık enflasyon %80,2 ile yeni bir yıl içi zirve yaparak 1998 Eylül ayından bu yana gördüğü en yüksek seviyesine ulaştı. Aylık manşet enflasyondaki hız kesme gıda ve enerji fiyatlarındaki gerilemeden kaynaklanıyor. Enerji ve gıdayı hariç tutan çekirdek C enflasyonu aylık %3,1, yıllık %66,1 ile yükselişini sürdürüyor.
Harcama sepetinin yarısına yakın ağırlığa sahip olan gıda (%0,8), alkollü içecekler (%0,1) ve ulaştırma (%-1,8) enflasyonu aşağı çeken temel gruplar. Buna karşın ilaç grubu öncülüğünde sağlık (%7,0), eğitim (%6,5), eğlence ve kültür (%3,3), lokanta ve oteller (%3,3), ev eşyası (%2,1) tarihsel trendin çok üzerinde aylık fiyat artışlarına devam ediyor. Giyimde (%1,2) Ağustos ayında beklenen mevsimsel fiyat indirimi gerçekleşmedi. Manşetin altında bir oranda da olsa fiyatlar artıyor.
Çekirdek enflasyon manşetteki gerilemeyi teyit etmiyor. Mevsimsellikten arındırdığımız serilere göre C endeksi aylık %3,4 ile (Temmuz: %3,6, Haziran: %3,4) yüksek seyretmeye devam ediyor. B endeksi de aylık %3,4 ile (Temmuz: %3,6, Haziran: %4,2) önceki aylara sınırlı geriliyor. B endeksi enerji, tütün ve işlenmemiş gıda fiyatlarını, C endeksi ise enerji, tütün ve tüm gıda fiyatlarını hariç tutuyor.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri alt detayları enerji ve gıda dışı mal enflasyonun, dayanıklı tüketim mallarının, hizmet fiyat artışlarının hafif gerilemekle birlikte halen çok yüksek olduğunu gösteriyor. Mevsimsellikten arındırdığımız verilere göre altın hariç dayanıklı mal fiyatları aylık %2,9 (Temmuz: %3,9, Haziran: %3,7), enerji ve gıda dışı mal fiyatları aylık %3,0 (Temmuz: %4,2, Haziran: %3,0), hizmet enflasyonu aylık %3,2 (Temmuz: %3,2, Haziran: %3,9) artıyor. Kira enflasyonu, zamları sınırlayan düzenlemeye rağmen, aylık %4,4 artış ile serinin başladığı 2003 yılından bugüne en yüksek seviyesinde.
Aşağı yönlü sürprize rağmen TÜFE verilerinin detayları enflasyonun yüksek seyredeceği görüşümüz ile tutarlı. Üretici fiyatları enflasyonu aylık %2,4, yıllık %144 artış ile 1995 Mart ayından beri gördüğü en yüksek seviyeye yakın.
Doğalgaz şoku, üretici fiyatlarından geçiş ve dış borç servisinin arttığı dönemde kur üzerinde göreceğimiz baskı ile önümüzdeki aylarda enflasyonun %90’ın üzerine yükselmesini bekliyoruz. Rusya ile Avrupa arasındaki kavga enerji fiyatları ve enflasyon üzerinde yukarı yönlü riskleri artırıyor.
Uygulanmakta olan genişleyici para politikasından belirgin bir U dönüşü yapılmazsa, seçim sathına giren Türkiye’de enflasyonun kendiliğinden düşmesini sağlayacak baz etkisi dışında bir neden görmüyoruz. Sene sonunda yapılacak yüklü bir asgari ücret düzeltmesi 2023 yılı enflasyonuna yönelik yukarı yönlü riskleri artırır.
Doğalgaz ve elektrik zamları akabinde yılsonu enflasyon tahminimizi 2022 için %74, 2023 için %40 seviyesine yükseltiyoruz. Bu tahminde yılsonu dolar kurunu 20,00 TL varsayıyoruz.
Serhat Gürleyen, Araştırma Direktörü
Dağlar Özkan, Ekonomist
