Eylül ayı enflasyonu aylık %3,1 (Ağustos: %1,5, Temmuz: %2,4) ile İş Yatırım (%3,65) ve piyasanın (%3,70) tahmininin oldukça altında geldi. Buna rağmen düşük baz nedeniyle yıllık enflasyon %83,5 ile yeni bir yıl içi zirve yaparak 1998 Temmuz ayından bu yana gördüğü en yüksek seviyesine ulaştı. Aylık enflasyondaki yükseliş ağırlıklı olarak elektrik ve doğalgaz fiyatlarındaki artıştan ve özel okul zamlarından kaynaklanıyor. Enerji ve gıdayı hariç tutan çekirdek C endeksi aylık %2,7, yıllık %68,1 enflasyon kaydediyor.
Toplamda harcama sepetinin üçte ikisine denk gelen gıda (%2,0), ev eşyası (%2,1), sağlık (%2,1), giyim (%1,5), ulaştırma (%0,9), alkollü içecekler ve tütün (%0,0) grupları manşet enflasyonu aşağı çekiyor. Özellikle dayanıklı mal ağırlıklı ev eşyası grubunda fiyat artışlarının son beş yılın Eylül ayı oldukça altında olması göze çarpıyor.

Elektrik, doğal gaz ve kira öncülüğünde konut (%10,0) ve okulların açılması ile özel kurumların uyguladığı zamlarla eğitim (%7,0) manşet üzeri fiyat artışı kaydeden temel gruplar.
Çekirdek enflasyon verileri aylık enflasyonda aşağı yönlü bir eğilime işaret ediyor. Mevsimsellikten arındırdığımız serilere göre C endeksi aylık %2,7 (Ağustos %3,4, Temmuz: %3,6) B endeksi aylık %2,8 (Ağustos %3,4, Temmuz: %3,6) artıyor. İki endekste de aylık enflasyon istikrarlı olarak geriliyor. B endeksi enerji, tütün ve işlenmemiş gıda fiyatlarını, C endeksi ise enerji, tütün ve tüm gıda fiyatlarını hariç tutuyor.
Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri alt detaylarına göre aylık mal fiyatları enflasyonu gerilerken hizmet enflasyonunun güçleniyor. Mevsimsellikten arındırdığımız verilere göre altın hariç dayanıklı mal fiyatları aylık %1,0, (Ağustos %2,9, Temmuz: %3,9) enerji ve gıda dışı mal fiyatları aylık %1,5, (Ağustos %3,0, Temmuz: %4,2) hizmet enflasyonu aylık %3,8 (Ağustos %3,2, Temmuz: %3,2) artıyor. Kira enflasyonu, zamları sınırlayan düzenlemeye rağmen, aylık %5,5 artış ile serinin başladığı 2003 yılından bugüne en yüksek seviyesinde.
TÜFE verileri talepte normalleşme, kur baskılarının hafiflemesi, tüketici kredilerinde yavaşlama ve küresel emtia fiyatlarında durgunluk fiyatlaması ile enflasyonun genel eğiliminde gerilemeye işaret ediyor. Kasım ayında %85-%90 bandında zirve yapmasını beklediğimiz enflasyonun Aralık ayından itibaren baz etkisiyle gerilediğini göreceğiz.
Ancak homojen sıkı para politikalarının uygulanmadığı, aksine seçim arifesinde ilave genişleyici politikalarının öne çıkabileceği bir ortamda enflasyonun yüksek seviyelerde katılaşacağını öngörüyoruz. Yoğun dış borç servisi kur geçişi üzerinden, OPEC+ ülkelerinin üretim kesintileri enerji fiyatları üzerinden yukarı yönlü risk oluşturuyor. Emtia fiyatlarındaki gerilemeye rağmen yurt içi üretici fiyatları enflasyonu aylık %4,8, yıllık %152 artış ile 1995 Ocak ayından beri gördüğü en yüksek seviyeye yakın.
Çekirdek enflasyondaki aşağı yönlü eğilime paralel sene sonu enflasyon tahminimizi 2022 için %74’ten %70’e çekiyoruz. Yüksek asgari ücret zammı ve seçim öncesinde genişleyici politikalar beklentimizle 2023 sonu için %40 enflasyon tahminimizi koruyoruz.
Serhat Gürleyen, Araştırma Direktörü
Dağlar Özkan, Ekonomist