GPT modelinin alternatifini şirketler şu anda arıyor mu emin değilim ancak 2. Sırayı kazanmak için ciddi bir yarış olduğu aşikâr. Google, gerek clouding ve bu alandaki know-how ile en güçlü şirket konumunda ikinci sıra için ancak kolay bir süreç olmayacak. Anthropic AI şirketi kurulan start-up şirketler arasında en iyi alternatif olarak görülen konumda yer alıyordu denebilir, performans metrikleri açısında rekabetçi ürünler çıkaran şirket elbette Google kadar geniş bir ölçekte ve sürdürülebilir performans gösterebilir mi şüpheli, Amazon’un şirkette ortaklığı var ancak Google da paydaşlar arasında yer alıyor. Son dönemde ise bir şirketin daha adını duyduk o da Mistral AI. Mistral Avrupa’da kurulmuş bir start-up ve hükümetler tarafından da desteklendiğine dair haberler okuyoruz. AI tarafında varoluşsal bir risk ile karşı karşıya olan Avrupa başarılı oyuncusunu desteklemeye devam edecektir ve şu anda son çıkardıkları modeller ile Gemini modellerinden bile daha başarılı performanslar gösterdiğini görüyoruz. Tüketiciye ulaşabilmek adına Microsoft Azure ile de bir ortaklık yapıldığı açıklandı ve bunun iki şirket için de önemli olduğunu düşünüyorum çünkü Azure clouding alanında yapay zekânın meyvelerini toplamaya başlayan ilk şirket ve AWS’in Pazar payını zorlamaya devam ediyor, bu tarz hamleler ile Azure hem Mistral gibi oyuncular için daha çekici hale geliyor, AI hizmetleri tarafında Open AI servisleri muhtemeşem bir penetrasyon sağlamış durumda hali hazırda, hem de Open AI bağımlılığını azaltıyor. Fransa hükümeti tarafından destek alan Mistral ilerde adını sık duyacağımız bir konuma gelmeye başladı bile, en son Nvidia tarafından çıkarılan Chat with RTX offline Generative AI platformunda Mistral’i Llama ile beraber gördük, offline çıkarılan ilk platform olması oldukça önemli. Şirketin önemli bir rekabet unsur olabilmesi için hep bahsettiğimiz hardware altyapısı oldukça önemli ve bu alanda özel bir ortakları var; Nvidia. Nvidia Mistral’in hissedarlarından bir tanesi ve Chat with RTX ile gördüğümüz kadarıyla bağlar güçlü kalmaya devam edecek. Mistral’i bir yandan da Nvidia’nın “sovereign AI” olarak tanımladığı ve üzerinde ısrarla durduğumuz devlet ve farklı coğrafyalardan gelen talep ile ilişkilendirmek doğru olacaktır, Fransa hükümeti Mistral’i destekliyor, muhtemelen Japonya ve diğer ülkeler de başka oyuncuları destekleyecekler. Clouding şirketlerine olan bağımlılığı tüm ülkeler azaltmak isteyecektir ve stratejik güvenlik açısından yapay zekânın tedarik zincirinde olabildiğince özerk olmak niyetinde olacaklar. Burada Nvidia’nın önemini anlayabiliyoruz, zaten stratejik olarak Nvidia kendini bir silaha dönüştürmek isteyecektir bunu kendileri de beyan ediyorlar ve tahmin etmek zor değil ancak Mistral ortaklığı ve Mistral’in başarısı gösteriyor ki Nvidia iyi bir başlangıç yaptı bile. Önceki yazının esas odağına dönecek olursak, işletim sistemi üzerinde bir paylaşım savaşı başladı bile; Microsoft işletim sistemini ürettiği için, Nvidia çipini ürettiği için güçlü, Google mail ve internet kullanım süresinde etkin, Meta sosyal medya zamanından pay alıyor. Ana tehdit olarak gördüğümüz Microsoft Nvidia tehdidi altında ve Mistral bu tehdidi büyütme ihtimaline sahip, bu nedenle Microsoft AMD yakınlaşması Microsoft’un da bir silah yaratma çabası olarak görünüyor.
Şu anda görünen o ki bu tehditler altında en zor durumda olan şirket ise Google, her ne kadar çok önemli avantajları olsa da “search” dediğimiz kavram önemli bir değişime çok yakın. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki SEO dediğimiz arama motoru üzerinde reklam verme süreçlerinde Google her ne kadar yüksek gayret gösterse de verim düşüş eğiliminde. Bu konu yalnızca yapılan bağımsız çalışmalar değil aynı zamanda şirketin kendi içerisinde de gündeme gelmiş bir husus. Geçtiğimiz yıl, Anti trust davası sürecinde şirketin arama motoru departmanının iç yazışmaları ve konuşmalarına dair bazı veriler ve kayıtlar sızdırıldı. Sızdırılan kayıtlarda görülüyor ki şirketin ürün ve kalite geliştirme kısmına odaklanan çalışanların ciddi rahatsızlıkları mevcut. Dokümanlardan anlıyoruz ki Google arama motoru için iki farklı çalışan profiline sahip, bunlardan bir tanesi kaliteyi artırmaya yönelik, diğeri ise gelirleri. Şirkete yakın olan kaynaklardan okuduğum kadarıyla tüketicilerin bu kadar çok reklama maruz kalması ve istenen içeriğe ulaşmadan önce oldukça manipülatif reklamlar ile cebelleşmesi, sunulan ürünlerin talebi karşılamaktan çok SEO süreçlerinde Google’a en çok para kazandırmayı ağırlıklandırdığı farkında olunan bir gerçek ve bunun ana nedeni arama motoru masasında gelir odaklı çalışan sayısının kalite masasına göre çok daha fazla olması ve stratejinin büyük ölçüde bu odağa kaydırılmış olması. Google bu hareket alanını bir monopoly olduğu için bulabiliyor ve yıllarca bir alternatif bulunamadığı için sunulan değer tarafındaki erime gelirlerini etkilemedi şirketin, fakat işler değişmek üzere gibi görünüyor. Yapılan iç araştırmalar sonucunda görülüyor ki Google varsayılan arama motoru olmadığında ziyaret edilme sayısı ve trafiği yaklaşık %27 kadar düşüş eğilimi gösteriyor, Apple ve Microsoft ile olan ilişkilerinde Google’ın her zaman önceliklendirdiği konu da bu oldu bugüne kadar. Generative AI uygulamalarının çıkması ile beraber Microsoft Bing uygulaması güçlendi ve işletim sistemi tekeli olan Microsoft artık odağını kendi ürününe kaydırmak istiyor, bunun yanı sıra arama konseptinin çok daha kişiselleşmesi ve boyut kazanması ile Chat GPT her geçen gün Google’dan günlük kullanım saatinde yer çalıyor, ürün geliştirme sürecinin daha başında olduğumuzu unutmayalım. Generative AI ile birçok sektörde cin şişeden çıktı diyebiliriz, Google’ın sorunlarını iyi anlamak, gündelik gelen Gemini ırkçılık yapıyor gibi haberlerden çok daha önemli
Utku Oktay Acundeğer
