Bilanço günlüklerinde oldukça merak edilen şirketleri karşılıyoruz bu hafta. Palantir ile başlıyoruz ve yarın AMD ile devam edeceğiz.
Palantir, geçen sene ile ivmesi artan yükseliş hareketini sürdürüyor ve ardında birçok soru işaretini de beraberinde getiriyor. Rakamlar ise gösteriyor ki bu soru işaretleri bir bir yıkılıyor şirket tarafından. Beklentilerin oldukça üzerinde ve neredeyse her metrikte kusursuz bir büyüme döngüsünde olduğunu görüyoruz şirketin. ABD ve global gelirler olarak ayrım yapmanın yanıltıcı olduğunu düşündüğüm şu aşamada, kurumsal taraf yıllıkta tam %90 büyüme kaydetmiş durumda ve çeyreklik %20 büyüme yaşanmış. Kamu hizmetleri kaleminde ise ABD hükümeti %53, total hükümet hizmetleri ise %49 büyümüş. Buradan görüyoruz ki ABD dışı hükümet gelirlerinde de %39 çok ciddi bir rakam mevcut. Alex Karp, İngiltere hükümeti ile çalışmaya başladıklarından zaten bahsetti ve ABD’ye yakın duran ülkeler ile muhtemelen bu bağlar daha da artacaktır. Önümüzdeki çeyreklerde de bu muazzam büyüme devam edecek gibi görünüyor çünkü RPO yani bekleyen sipariş ve hizmetler rakamında önceki 3 çeyreğin büyüme temposu olan %11 çeyrekten çeyreğe büyüme rakamı %27 ile başka bir seviyeye taşınmış durumda. Geçen sene açıklanan rakamlarda eşsiz olmadığını düşündüğüm iki rakamda ise muazzam gelişimler mevcut. Bunlardan birincisi retention oranları, bu rakam tam %128 seviyesine çıkmış. %110’lar seviyesinde bulunan şirketler ve %120’nin kıyısına dayanmış olan şirketler için eşi benzeri görülmez yorumunu yaptığımız bir metrik bu ve Palantir %120’lerin üzerine çıktıktan sonra dahi artışına devam ediyor ve bu çeyrekte de 2 puan arttırmış durumdalar. Diğer metrik ise Rule of 40 rakamıydı. Palantir’in özellikle son 2 çeyrektir faaliyet karı tarafındaki müthiş performansı sayesinde bu metrik tam olarak 96 seviyesine çıkmış durumda. Kendi iddialarına göre şu anda hiçbir şirket bu metrikte yanlarına bile yaklaşamıyor, tek bir şirket dışında, o da 122 seviyelerinde bulunan Nvidia… Bu rakamlar gerçekten harika ancak pahalı çarpanlar ile değerlendiğini görebiliyoruz. Burada şöyle bir konuya dikkat çekmek gerekiyor. Bu kadar hızlı büyüyen software şirketlerini değerlerken yalnızca satış çarpanına bakmak pek yeterli olmaz, aynı zamanda growth adjusted satış çarpanına da bakarak yorum yapmak gerekir. Bilanço açıklaması öncesinde bu çarpan tam 2,6 seviyesindeydi ve en yakınındaki şirketler olan Crowdstrike gibi şirketler 1 seviyelerinde yer alıyordu. Tabi ki çok pahalı, fakat bu çeyrekte açıklanan rakamlar bu metrikteki bazı dengeleri değiştiriyor. Birincisi RPO rakamlarında yeni bir trende geçilmiş olması ile birlikte ki hem kısa hem de uzun RPO’lar yeni bir trend içerisine girmiş vaziyette, büyüme beklentilerinin revize edilmek zorunda olduğunu göreceğiz ve bu sert bir revize olacaktır. İkincisi ise Retention oranlarının hala artmaya devam ediyor olması nedeniyle aslında çok da uzun olmayan ölçeklenme adımlarındaki karlılık daha da artacaktır. Palantir için geçen senenin soru işaretlerinden bir tanesi şirketin çalışan başına elde ettiği gelirlerin ne düzeyde artacağıydı, yani bir danışmanlık şirketi gibi hizmet veren bir yapı mı bu yoksa gerçekten hızlı ölçeklenebilen bir platform hizmeti mi sorusuydu. Bu sorunun artık ortadan kalktığını varsayarsak tamamen, Retention oranlarının artan kullanıcı sayısına rağmen yükselişine devam etmesi son derece önemli. Bunların hepsini içerine koyduğumuzda ve faaliyet karının son dönemde gelirlerden çok daha hızlı büyüdüğünü ve sektörün en yüksek rakamlarına sahip olduğunu gördüğümüzde, growth adjusted çarpan zaten rakiplerine yaklaşmaya başlıyor. Beni şirketin 2024 yılının son bilançosunda yaptığı açıklama çok etkilemişti ve düşünüldüğü kadar pahalı olmayabileceği düşüncesine iten çeyrek de orada gördüğüm rakamlar olmuştu, bu çeyrekte de aynı şeyleri düşünüyorum.
Şirketin konusunu açmadığı ancak çok enteresan bir dedikodu, Samsung tarafından gelmişti. Samsung son dönemde çok ciddi bazı sürprizlere imza atıyor ve hem 2nm çipler için yarışmaya başlıyor TSMC ile hem de hafıza çiplerinde uzun bir süredir çözemedikleri verimlilik sorununu HBM3E için ve HBM4 için çözdüğünü açıklıyor. Hatta bugün Nvidia tarafından gelen haberde Samsung’da tedarikçiler arasında alındı ve HBM fiyatlarında %25 kadar bir düşüş olacağı beyan edildi. Bunun arkasında Palantir’in olduğunu düşünen bazı sektör kaynakları var. Yarı iletken sektörü yapısı gereği tesis içi verilerin çok sıkı saklandığı bir sektördür ve Palantir sizden tüm verilerinizi ister. Palantir bu konu hakkında ABD hükümeti meselesinde verdiği cevaba benzer şekilde verilerin kendi platformlarında saklanmadığını ve tüm müşteri verilerinin kaynağında kaldığını söylemişti. Samsung’un başarısının arkasında eğer Palantir var ise, bu durum bir devrim niteliğinde olacaktır. Yarı iletken alanındaki en yüksek özellikli çip üretiminde dahi TSMC tecrübesi ve know-how’ının karşısına Palantir’in dijital ikizleri çıkıyor ise, hem Çin’in endüstriyel dominasyonunu hem de ABD’nin üretim hatlarındaki dezavantajlarını konuşmanın zamanı gelmiş de geçiyor demektir. Uzun süredir Çin-ABD meselesinde üretimin Çin’den ABD’ye doğru birçok sektörde insan kaynağının toplam maliyet üzerindeki hassasiyetinin düşmesi nedeniyle kaydırılıyor olması, zaten iktisatçılar tarafından yıllardır yazılır çizilir. Burada ise Çin’in komple bir ülke modeli olan düşük hane halkı tasarrufu, bankacılık sistemi, yerel yönetim teşvikleri, kur rejimi üzerinden yarattığı ucuzlama etkisi, bu sefer tamamen ABD’ye geçiyor olabilir, tabi ki AI tarafında kazanan olmayı sürdürdüğü sürece. Palantir, gözünü daha önce bahsettiğim gemi üretimi tarafındaki kronik sorunlara ve buradaki Çin dominasyonunu çözmeye dikmiş görünüyor, zaten daha önceki projelerinde burada çok ciddi ilerlemeler kaydedildiği belirtilmişti, gemi üretiminin kompleks yapısı üzerinden hangi noktada olduğumuzu muhtemelen daha net okuma şansımız olacaktır.
Özet olarak Palantir, benzersiz veri kaynağı entegrasyonu ve oluşturduğu dijital ikizler sayesinde neredeyse kimseye bağımlı olmayan bir AI karar verici şirketi tahtındaki yerini sürdürüyor. Şirketin daha fazla yazılım ekosistemi ile entegrasyona gitmesi gerektiğini söyleyenlere şu anda pek katılmıyorum çünkü şirket zaten veri merkezlerinin üzerindeki tüm yazılım katmanını yemek niyetinde bir ürün paketi ile geliyor. Bu nedenle CoreWeave ve Oracle ile anlaşmaları nasıl gelişecek bunu da merak ediyorum önümüzdeki dönemde. Bu otonomi konsepti ile Palantir, şu anda birçok endüstriyi hali hazırda değiştiriyor ve ABD’nin hem askeri alanda hem de endüstrileşme alanında gerçekten en büyük silahlarından biri olmaya devam ediyor. Bir software şirketinin cevap verebileceğini zannetmiyorum ancak Open AI gibi model üreticilerinin otonom ödül mekanizmaları alanında özellikle Çin’de başladığını gördüğümüz gelişimler ile orta vadede yıkıcı bir tehdit olması bence hala mümkün. Ama şu anda ödül mekanizmaları hala insan eli istiyor ve modellerin mantık becerilerinin artması az sayıdaki bu yazılım şirketlerine destek oluyor. Sonuç olarak, açıklama pozitif, çarpanlar korkulduğu kadar pahalı olmayabilir, robotik tarafında haberler gelecek mi yakında onu da oldukça merak ediyorum, bunun detayı da gelecek çeyreğin konusu olsun.
Utku Oktay Acundeğer
