Bilanço günlüklerinde bugün teknoloji sektöründen iki adet dev şirketi ve bu şirketlerin enerji ihtiyaçlarını karşılayan bir enerji devini karşıladık.
Google iyi sonuçlar getirdi, Wall Street’teki aracı kurumların neredeyse hepsi pozitif beklenti içerisindeydi. Arama motorunda da henüz bir sorun görülmüyor ve güçlü seyri sürüyor. Bu çeyrek içerisinde Perplexity ve Open AI browser çıkardılar ve arama motoru ve browser konseptinde daha ileri gitmeye çalıştılar, bu ürünler çıktıktan sonra biraz daha net bir AI savaşı görmeye başlayacağız gibi görünüyor. Veri merkezi tarafında şirket güçlü büyümesini sürdürüyor. Ana güçleri olan TPU yani özel geliştirilmiş çiplerin birçok AI startup’ı tarafından kullanıldığından bahsediyorlar, bu gerçekten de önemli ve hem maliyet hem de ölçek olarak Google Cloud’un gücünü çok arttırıyor. Bugün baktığımızda Gemini modelinin context window olarak ve hizmet maliyeti olarak güçlü konumunda TPU’lar rol oynuyor ve rekabet avantajı veriyor. Anthropic şirketi mesela bu konuda eksikleri olan bir şirkettir ve Google ile daha da yakınlaşmamaları için Amazon’un burada Tranium ile cevap vermesi gerekecek gibi görünüyor. Yalnızca Anthropic için değil, tüm AI startuplar için bu durum çok kritik çünkü Oracle ve CoreWeave gibi Iaas yani sadece altyapı satan şirketlere göre avantajları bu özel çiplerdir Cloud devlerinin. Detayına videoda değineceğiz ancak bu açıklama ve artan sermaye harcamaları gösteriyor ki ASICS çipler için oldukça pozitif süreç bir süre daha devam edecek ve GPU’lardan hızlı büyüme beklentilerimize paralel sürecek. Bilanço açıklamasının ardından capex harcamalarının artması piyasada satış getirmişti ancak bu saçma fiyatlamadan erken dönüldü, şirket Gemini üzerinden kullanılan token sayısını geçen seneye göre 2 katına çıkardığını beyan etti ve beklentilerinin önünde gittiklerini beyan etti, bu durumda capex harcamalarını negatif olarak düşünmek makul değil. Reklam alanında Smart bidding exloration programı ile hedeflenen segmentler için akıllı bir teklif danışmanı atanmaya başladı ve tüketicilerin memnun kaldığı belirtiliyor. Reklam alanında Google’ın eşsiz modeli AI desteği ile daha da verimli hale geliyor ve yeni dönemde nasıl bir search izleyeceğimiz belirsiz olsa da katma değerlerini salt reklam tarafında arttıracaklar ve ekosistemlerinden bunu muhtemelen monetize edecekler. AI tarafında kritik olacak konu, Gemini’ın uygulama arayüzünün geliştirilecek olmasının açıklanması ve burada eğilinmesi. Google, daha büyük bir nüfusa AI destekli arama motoru hizmeti sunmayı sürdürürken Gemini App ile nasıl bir ayrışma göreceğiz tüketicinin gözünde, bu açıdan aslında birbirinden tam da ayrışamayan bu iki ürünü izlemek çok iyi bir veri verecektir. Open AI ile yapılan anlaşma hakkında fazla detay verilmedi ve TPU kullanımına dair (zaten makul bir haber değildi) bir detay söz konusu değil. Çalışan avcılığı ve AI talent konusunda ise Google kendinden emin ve Sundar soruya cevap olarak bu kadar çipi nerede bulacak diye yanıt verdi tabiri caizse. Youtube tarafında AI destekli multi modeller geliyor ve shorts üretimi desteklenecek, TV süresindeki liderliklerini geliştirmeye devam edecekler. Kullanıcı arayüzü olarak ise Google gözlük tarafına yatırım yapsa da telefonların en az 2-3 sene daha ana hat olacağını düşünüyor. Netice olarak Google için iyi bir çeyrek geride kaldı, Gemine her ne kadar genişlese de Chat GPT kadar büyümeyi hala başarabilmiş değil ve bu çeyrekte gördüğümüz browser girişimleri ile tüm yapı aynı soru işaretlerini taşımaya devam ediyor. Dava sonucu geldikten sonra Google’ın muazzam iki parçası olan Cloud ve Youtube daha da dikkat edilecek alanlar olacaktır ve bu çeyrekte de ikisi de muazzamdı. O zamana kadar soru işaretlerini gideren bir yeni gündem olduğunu düşünmüyoruz ve tut tavsiyesi veriyoruz, gayet iyi geçen bu çeyreğe rağmen. Broadcom, bu hikayenin en soru işaretsiz kazananı olmaya devam edecek.
Tesla tarafında rakamlar artık çok fazla önemli değil ancak beklentilerin altında kalındı. Bu kısmı hızlı geçip artık start almış olan robotaksi ve otonom tarafına geçiyoruz. Elon Musk burada çok daha geniş bir coğrafyaya yayılımı zaman kaybetmeden bekliyor ve güvenlik konusunda çok sıkı olduklarını gereksiz hızlı adımlar atmayacaklarını belirtti. Şirket robotaksi fiyatlarında rekabetçi olacaklarını belirtti ve şu aşamada otonom sürüşün tüketiciler tarafından gayet memnun kalınarak kullanıldığını söyledi. Monetize etme tarafında süreç biraz yavaş olacak gibi görünüyor çünkü kullanıcılara tek tek ulaşıp eğitiminin verilmesi gerektiği söylendi. Artık farazi değil, başlanmış bir süreçten bahsediyoruz ve bu oldukça pozitif bir gelişme. Şimdi odağı biraz daha kaydıracağız ve Morgan Stanley analistinin Elon Musk’a sorduğu enteresan bir soru üzerinden gideceğiz; bu dönüşüm çağında bu kadar düşük hisse payınız ile şirketi idare etmek zor olmuyor mu? Evet bu soru oldukça enteresan çünkü Elon Musk eleştirilen bir isim olmasına rağmen şirketin git gide bağlarını güçlendirdiği xAI şirketinin de sahibi ve buradaki entegrasyonun daha da artacağını görebiliyoruz. Tesla, Elon Musk portföyünde çok özel bir yerde, xAI bu işin yazılım ve LLM tarafında, software desteği X uygulaması sayesinde var Chat GPT gibi ancak Open AI’da sahip olunmayan o fiziki temas noktası yok. Open AI kendi ürünlerini geliştirmeye çalışıyor ancak zamanı var, Tesla ise xAI için muazzam bir işbirliği olacak ve xAI’ın konumunu özelleştirecek. Bununla beraber Groq modelinin entegrasyonu sayesinde aslında Tesla, Uber’in yaratmak istediği ekosistem ve Super App vizyonunu çok enteresan bir yere de taşıyabilir. Bir diğer mesele ise fiziksel AI konusunda şirketin kendini lider ve Google’ın oldukça önünde görmesi, artık otonom sürüş başladığına göre bu doğru. Her ne kadar Waymo’nun taksi hattı mevcut olsa da otonom sürüş için ölçeklendirme tarafında daha az sensör kullanan ve tek kamera ile daha gelişmiş bir yazılım kullanan Tesla burada avantajlı olacaktır. Çip stokları ve yazılım kaliteleri şu an oldukça iyi durumda ve bu alanda gelişmeye de devam ediyorlar. Dojo çiplerin gelecek sene ile birlikte büyük bir set oluşturacağını ve xAI’ın da bunu kullanabileceği belirtildi. Optimus ise şu anda konuşulmaya değer bir konu değil, sene sonunda prototip bekliyorlar ancak tasarımın değişime ihtiyacı olmadığı söylendi. Özetle Tesla xAI yakınlaşması, Tesla’da gördüğümüz bir çok sorun ve eksiğin giderilebileceği alan olabilir ve otonom sürüşün ölçeklenmesi, Dojo’nun xAI desteği ile piyasaya gelmesi, Elon Musk portföyündeki fiziksel AI parçasını destekleyebilir. Şirket bu süreçlerde nakit akışında eksiye geçtiği dönemler olduğunda ve elektrikli araç satışlarının yavaşladığı dönemde bir problem yaşarsa borç yolu ile finansmana gideceklerini ancak bunun çok muhtemel olmadığını çünkü zaten otonom ve robotaksi süreçlerinin bu sorunu yaşatmamak için yeterli ölçeğe geleceğini beyan etti. Küçük adımlarla ve küçük riskler taşıyarak düşüşü alım fırsatı olarak kullanmak makul olabilir. Borçlanma gündeminde bahsettiğimiz gibi, başarmak için artık fonlama tarafında da bir gündem de var gibi görünüyor ve agresif tutum kendisini gösterecektir
GE Vernova tarafında yine muazzam bir çeyrek geride kaldı ve elektrik altyapılarındaki büyüme kendisine yer buldu. Switch ve transformatör denen yani elektrik akımının açma kapama ve kısa devre korumaları, voltaj yönetimi sağlayan kalemler oldukça güçlü performans gösterdi. Bu kalemlere ek olarak elektrik üretim hatlarından şebekelere elektriği doğrudan akım olarak ileten HVDC ve şebeke dağıtımlarını yapan grid solutions kalemlerini de içeren eletrification olarak sınıflanan gelir grubu muazzam bir büyüme gösterdi ve karlılık tarafında da beklentilerin oldukça üzerinde kalmayı başardı. Yani hem veri merkezleri hem de yeni kurulan elektrik üretim hatları çok güçlü, bunu aynı zamanda ana gelirlerden olan Güç segmentinde de görebiliyoruz. Doğalgaz tarafında güçlü seyir fiyat artışlarının da desteği ile sürüyor ve birikmiş siparişler beklentileri aşmayı sürdürüyor. Pozitif olabilecek bir sürpriz ise şirketin güç kalemindeki nükleer tarafından geldi ve SMR tarafında yeni müşteriler olduğu gibi hazır tesislerdeki ekipman satışları da iyi gidiyor ve birikmiş siparişler orada da artıyor. Tek sorunlu taraf ise rüzgar tarafı. Rüzgarda da karada yer alan rüzgar tribünleri yani onshore tarafı toparlanmayı yavaş olsa da gösteriyor, offshore yani denizdeki tribünler ise sorunlu ve tariflerden etkileniyor. Hizmet kalitesinde oldukça ayrıştığı dijital yönetim ve izleme süreçlerinde ise geliştirmelere devam edeceklerini beyan ettiler. Özetle hem fiyat artışı hem de adet olarak büyümenin tam gaz devam ettiği GEV, AI’ın şu anki en büyük darboğazı olan enerji tarafında en hızlı ölçeklenen doğalgaz tarafındaki liderliği ve elektrik altyapılarındaki komple paket halindeki çözümleri ile gerçek bir lider konumunda, ileride gelecek olan deregülasyonlar ve büyük veri merkezi sermaye harcamaları sürdükçe (sürecek) güçlü seyrine devam edecek. Pozitif.
Utku Oktay Acundeğer
