Türkiye’de konut satışları Eylül 2023’te bir önceki yıla göre %9,5 ve bir önceki aya göre ise %15,9 düşüşle 102.656 adet oldu. İpoteğe dayalı satışlar bir önceki yıla göre %50,2 ve aylık ise %48,4 oranında keskin bir düşüş gösterdi. İlk satışlar yıllık bazda %15,2 oranında ılımlı bir düşüş kaydederken, Eylül ayında bir önceki aya göre %13,7 arttı. Öte yandan yabancılara satışlar 2.930 adet olarak gerçekleşti ve bir önceki yıla göre sırasıyla %42 ve aylık %4,2 düşüşe işaret etti.
Haziran ayında dibe vuran konut satışları, temmuz ve ağustos aylarında ılımlı bir toparlanma kaydetti. Eylül ayında konut satışlarının oldukça azaldığı gözleniyor. Özellikle artan faizler nedeniyle ipoteğe dayalı satışlar %50 oranında geriledi. Yükselen enflasyon ve buna bağlı olarak TL’deki zayıflık 2022 yılı boyunca gayrimenkul talebini canlı tutsa da rekor inşaat maliyetlerinin tetiklediği yüksek konut fiyatları talebi daha da baskılayarak görünümü tamamen değiştirdi. Konut piyasasında hem üretim hem de talep tarafında bir belirsizlik hakim. Kötüleşen makroekonomik koşullar ve artan inşaat maliyetleri nedeniyle konut talebi kısıtlanıp ertelenirken, üreticiler artan maliyet görünümüyle birlikte bulanık gelecek öngörüsüyle karşı karşıya kalıyor.
Seçimlerin ardından daha sıkı bir yaklaşım sergileyen TCMB, uzun süren düşük faiz ortamının ardından faiz artırımına gitti. Bu koşullar altında, gevşetilen para politikası döneminde bile oldukça yüksek bir seyir izleyen konut kredisi faiz oranları, daha fazla artmasa da yüksek kalmaya devam edecek ve konut kredili satış rakamlarını canlandırmaktan uzak görünüyor. Yetkililerin belirsiz bir şekilde vurguladığı gibi, önümüzdeki dönemde olası kredi ve finansman kısıtlamalarının etkisiyle konut piyasasında daha da sıkılaşma yaşanabilir.
Son olarak yabancılara yönelik konut satış rakamları, Eylül ayında kaydedilen yıllık %42’lik ciddi düşüşün ardından zayıf seyrini sürdürüyor. Yabancılara konut satışlarında Eylül ayında da Rusya Federasyonu vatandaşlarına yapılan 722 adet satış ile açık ara liderliğini sürdürüyor. Genel olarak satış rakamlarının düşük seyri, makroekonomik görünümdeki bozulmadan konut piyasasının olumsuz etkilendiğine işaret ediyor.
